اثر اندازه بذر بر برخی خصوصیات جوانه زنی سه رقم گندم نان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر ونهال

2 عضو هیئت علمی )استاد پژوهش(، مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

3 کارشناس ارشد، مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

چکیده

به منظور بررسی اثراندازه بذر بربرخی خصوصیات جوانه زنی سه رقم گنددم در شدرای آزمایشدگاه، تحقیقدی در سدال 1831 در مؤسسده تحقیقات ثبت و گواهی بذرونهال به اجرا درآمد. تیمارهایآزمایش شامل پنج اندازه بذر: 2/2-2 ،5/2-2/2 ،3/2-5/2 ،8-3/2 و 8> میلی متد ر و سه رقم گندم نان: پیشتاز، مهدوی وبهار بودند. اثرتیمارها درآزمایشگاه با انجام آزمون جوانه زنی استاندارد بر صفات سرعت و درصد جوانه زنی، طول گیاهچه، ریشه چهو ساقه چه،وزن خشک گیاهچه، ریشه چهو ساقه چه با استفاده از طرح کامالً تصادفی با سه تکرار مدورد بررسدی قرار گرفت. نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی تحت تأثیر تیمارهای آزمایش قرار نگرفت و اندازه بذر بدر سدرعت جوانده زندی اثدر ماندی دار داشت. اثر متقابل رقم × اندازه بذر برای طول گیاهچه و ریشه چه و وزن خشک گیاهچه مانی دار بود. سرعت جوانه زنی با افزایش اندازه بدذر افزایش نشان داد ولی سایر خصوصیات مورد بررسی با افزایش اندازه بذر به طور مانی داری افزایش یافتند. همچنین ارقدام از لحداط طدول سداقه چه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه تفاوت مانی داری با یکدیگر داشتند. برتری رقم مهدوی از نظر طول ووزن خشدک گیاهچده بد ه علدت وزن هزار بذر بیشتربه ویژه در اندازه های 3/2-5/2 ،8-3/2 و8> میلی مترو در نتیجه برخورداری از اندازه بزرگترو اندوخته غذایی بیشدتر بدذ ر محسوب شده و موجب تولیدگیاهچه های قویتردر این رقم شد. اثرمتقابل رقم × اندازه بذر برای طدول گیاهچده و ریشده چده ووزن خشدک گیاهچه مانی دار بوده، نشان داد که ارقام مختلف به تغییراندازه بذر از لحاط این صفات عکس الامل یکسان نداشتند.

کلیدواژه‌ها


Berner, P. M., R. N. Eckersall and R. K. Scott. 1963. The relative importance of embryo size and endosperm size in causing
the effects associated with seed size in wheat. J. Agric. Sci. 61:139-145.
Bonnett, O. T. and C. M. Woodwarth. 1931. A yield analysis of three varieties of barley. Amer. Soc. Agron. Jour. 23:311-
2327.
Castillo, A. G., J. G. Hampton and P. Coolbear. 1993. Influence of seed quality charecters on field emergence of garden peas
(Pisum sativum L.) under various sowing conditions. New Zealand J. Crop Hort. Sci. 21: 197-205.
Comish, P. S. and S. Hindmarsh. 1988. Seed size influences the coleoptile length of wheat. Aust. J. Exp. Agric. 28: 521-
523.
Dehghanshoar, M., A. Hamidi and S. Mobasser. 2005. Handbook of vigour test methods (in persian). Agricultural Training
Publication. 193PP.
Emam, Y. 2004. Cereal Production(Compiled and Edited). Shiraz University Press. 175pp.
Erickson, L. C. 1946. The effect of alfalfa seed size and depth of seeding upon the subsequent procurement on stand. J. Am.
Soc. Agron. 38:964-973.
Frey, K. J. and T. F. Huang. 1969. Relation of seed weight to grain yields in oats,) Avena sativa L.(Euphytica. 18:417-424.
Ghorbani, M. H., A. Soltani and S. Amiri. 2007. The effect of salinity and seed size on germination and seedling growth of
wheat. J. A. Sci. Nat. Res. 14:44-52.
Harper, J. L. and M. Obeid. 1967. Influence of seed size and depth of sowing on the establishment and growth of varieties of
fiber and oil seed flax. Crop Sci. 7:527-532.
Hasstrup , P. L., P. E. Jourgenson and I. Poulsen. 1993. Effect of seed vigour and dormancy on field emergence, development
and grain yield of winter wheat and winter barley.Seed Sci. Technol. 21:159-178.
 International Rules for Seed Testing (Edition2008). International Seed Testing Association(ISTA). Chapter 5: germination
test. P:1-57.
Khajehpour, M. R. 1994. The principles of agronomy. Isfahan University of Technology Press. 412PP.
Lafond, G.P. and R.J. Baker.1986. Effects of temperature, moisture stress, and seed size on germination of nine spring wheat
cultivars. Crop Sci. 26:563-567.
Madsen, E. and N. E. Langkilde. 1988. ISTA- Hand book for cleaning of agricultural and horticultural seeds on small- scale
Machines.Part2. International Seed Testing Association P. O. BOX 412, CH-8046 Zurich, Switzerland.
Mathur, P. N., N. C. Sinha, and R. P. Singh. 1982. Effect of seed size on germination and seed vigour in oat
(Avena sativa L.). Seed Res. 10:109-113.
Quisenberry, K. S. 1926. Correlated inheritance of quantitative characters and qualitative characters in oats. W. Va. Agric.
Exp. Stn. Bull. 202.
Roberts, E. H. and K. Osei-Bonsu. 1988.Seed and seedling vigour. pp.897-910.In: Summer field, R. J. (ed). World Crops:
Cool Season Food Legumes. Kluwer Academi Publishers, The Netherlands.
 
Roy, S. K. S., A. Hamid, M Giashuddin Miah and A. Hashem. 1996. Seed size variation and its effect on germination and
seedling vigour in rice. J. Agron. Crop Sci. 176: 79-82.
Sarmad Nia, G. H. 1996. Principles of seed science and technology(Translated). Mashhad Jahad University Press. 287PP.
Willenborg, C. J., J. C. Wildeman, A.K. Miller, G. Rossnagel and S.J. Shirtliffe. 2005. Oat germination characteristics
differ among genotypes, seed sizes and osmatic potentials. Crop Sci. 45:2023-2029